Strottenhoofdverlamming bij de hond

 

Bij de grotere hondenrassen komt met enige regelmaat een aandoening voor van het strottenhoofd waarbij problemen ontstaan met de ademhaling.

 

Honden zoals de Labrador- en golden retriever, de bouvier en andere grotere rassen worden volgens de literatuur het meest gezien met deze aandoening. Daarnaast wordt de aandoening twee tot drie maal meer gezien bij reuen dan bij teven. Meestal gaat het om oudere honden vanaf tien jaar.

 

De golden retriever Kimba was een voorbeeldige patiënt, maar werd op een dag met klachten over nare geluiden bij de ademhaling in de praktijk aangeboden. Omdat Kimba bij de ’risicogroep’ hoorde dacht ik al snel aan een strottenhoofdverlamming.

 

 

Bouw van het strottenhoofd

 

Aan de ingang van de luchtpijp bevindt zich het strottenhoofd. Deze bestaat uit een stelsel kraakbenige "botjes". In het centrum hiervan bevinden zich de stembanden. Door het samentrekken van spiertjes verbonden aan deze kraakbeentjes worden de stembanden bij inademing naar buiten getrokken. De luchtpijp ingang verwijdt zich waardoor gemakkelijker lucht naar binnen kan.

 

De symptomen van een larynxparalyse (strottenhoofdverlamming) worden veroorzaakt door het niet kunnen openen van de stembanden bij inademing.

 

Normalerwijze wordt de ruimte tussen de stembanden groter bij inademing doordat twee kraakbenige ”botjes” waaraan de stembanden verbonden zijn dan mee naar buiten worden getrokken. De ademhalingsopening van de luchtpijpingang wordt vergroot en een grotere hoeveelheid lucht kan naar binnen worden gezogen. Bij de honden met een verlamming van het strottenhoofd gebeurt dit niet en de ingang van de luchtpijp vergroot zich niet.

 

Hierdoor wordt de lucht met grotere snelheid naar binnen gezogen en ontstaat een akelig bijgeluid bij de inademing.

 

Het klinkt echt als bij een persoon die naar adem snakt. Al langere tijd van te voren merkt de eigenaar dat de hond sneller moe is, achter blijft met wandelen of niet meer zo graag gaat de deur uitgaat. In ernstige gevallen kan er een blauwverkleuring van de slijmvliezen van de mondholte optreden; bij warm weer kan het dier zelfs flauwvallen (syncope; plotseling zuurstoftekort in de hersenen door het te moeizaam binnen krijgen van te weinig lucht) of kan er een verstikking dreigen. De meeste patiënten met een strottenhoofdverlamming worden dan ook tijdens extreem warme weersomstandigheden bij de dierenarts aangeboden.

 

 

 

Oorzaken

 

 De oorzaken van een larynxparalyse zijn bij retrievers en bij setters nog onbekend. In de medische wereld wordt dan gesproken over idiopatische oorzaak (idiopatisch = zonder duidelijke oorzaak). Bij de Siberische husky, de bouvier, de Dalmatiër en de Leonberger is deze aandoening erfelijk.

 

Daarnaast komt het voor dat deze klacht wordt veroorzaakt bij ongevallen waarbij ernstig keelletsel optreedt.

 

Daar de zenuw die naar het strottenhoofd loopt ontspringt uit een belangrijke zenuw in de borstkas kan ook een tumor in de borstkas aanleiding geven tot niet goed werkende of verlamde stembanden. Ook operaties in het keelgebied kunnen larynxparalyse tot gevolg hebben.

 

De diagnose wordt gesteld door het bekijken van de beweging van de stembanden onder een lichte tot matig diepe sedatie (verdoving). Daarnaast kunnen de symptomen bij grotere honden op oudere leeftijd voldoende aanwijzingen geven voor de verdenking van de aandoening.

 

 

Operatieve behandeling van de idiopatische larynxparalyse

 

Vaak is de aandoening aan beide kanten aanwezig. Desondanks opereert men meestal eenzijdig daar het beiderzijds opereren veel klachten geeft na de operatie, zoals hardnekkig hoesten. In de praktijk blijkt dat eenzijdig opereren in veruit de meeste gevallen voldoende is. De conditie van de hond wordt al snel na de operatie beter. Er kan dan beter worden geademd en het hoogtonige irritante geluid bij de inademing verdwijnt meestel geheel of voor een groot gedeelte. Ook Kimba onderging deze eenzijdige strottenhoofdoperatie. Inmiddels is het ruim twee maanden geleden dat Kimba geopereerd werd. Zijn conditie is ondanks zijn twaalfjarige leeftijd nu door de operatie duidelijk verbeterd en het akelige ’stikgeluid’ wordt niet meer waargenomen. Voor Kimba rest er hopelijk nog een tijd waarin er ontspannen kan worden geademd, zodat er dagelijks weer wat langer kan worden gewandeld.