“Een kat komt altijd wel op zijn pootjes terecht” zegt het spreekwoord. In de regel is de kat een zeer flexibel en elastisch dier dat zich  niet gauw verwond bij het maken van zijn capriolen en is dit inderdaad waar.  Echter in de praktijk blijkt dat ook katten soms uit onverwachte hoek door een aanrijding ,valpartij of stoeipartij of zelfs door hun leeftijd  gewond kunnen raken of kreupel worden.

Gescheurde voorste kruisband als oorzaak van kreupelheid bij de kat

Er zijn vele oorzaken die kreupelheid kunnen veroorzaken bij de  kat. Naast verwondingen, aandoeningen aan de voet, kneuzingen,  ontwrichtingen, botbreuken ea.  is er in het achterbeen een kreupelheid die relatief veel voorkomt. Bij een achterbeen kreupelheid is het vaak de knie die zorgt voor de oorzaak van de kreupelheid. In en rondom  de knie bevinden zich structuren die zorgen voor een stabiele beweging van het gewricht. Zo zorgt het gewrichtskapsel ,een pezige structuur, tesamen met rondom de knie gelegen spieren en in het gewricht verlopende kruisbanden voor een stabiele rolbeweging van het kniegewricht. De kruisbandjes bevinden zich centraal in het kniegewricht en verlopen zoals de naam al zegt  gekruist ten opzichte van elkaar. Wanneer de knie zich buigt is een van deze bandjes verslapt terwijl de ander zich aanspant. Bij strekking van de knie is dit ook het geval. Op deze manier zorgen de kruisbanden voor een demping in de voor-achterwaartse beweging van het kniegewricht.  Daarnaast zorgen aan de zijkant van het gewricht verlopende zgn. collateraalbandjes voor een stabiliteit in zijwaartse richting van de knie. Door al deze structuren kan de knie in hoofdzaak alleen een rollende buig en strekbeweging maken.

 

 

 

Daarvoor  is de knie ook ontworpen om hoofdzakelijk deze beweging te kunnen maken.

Door veroudering gaan weefsels vaak minder sterk worden en krijgen bijvoorbeeld kleine micro- scheurtjes in het weefsel. Dit is ook bij de kruisband het geval. Bij een forse belasting kan er op gegeven moment een volledige  verscheuring optreden. Ook het in een kuil stappen tijdens het rennen of door  een forse stoei of valpartij kan dit gebeuren. Daarnaast speelt ,zeker bij de hond  het ras (meestal bij grote rassen ) en het gewicht een belangrijke rol. Dikke en grotere zwaardere dieren krijgen sneller een kruisbandverscheuring. Daarbij is het meestal de voorste kruisband die kapot gaat .

De defecte voorste kruisband zorgt voor een pijnlijke, gezwollen knie die te veel speling heeft. Wanneer deze situatie langer duurt kan door de instabiliteit ook de in de knie aanwezige meniscus defect raken. Hierbij is het meestal de binnenmeniscus die het defect krijgt. Ook deze defecte meniscus draagt weer bij aan de mate van instabiliteit en kreupelheid van de knie en zal apart behandeld moeten worden als de knie geopereerd wordt.

Bij de kat wordt een kruisbandverscheuring ook maar veel minder vaak gezien als bij de hond. Bij de kat speelt de grotere beweeglijkheid en sprongen van hogere objecten die een kat maakt naast veroudering van de kruisband een grote rol. Als de kruisband gescheurd is wordt het dier kreupel en belast het pootje niet meer volledig. Het raakt vaak net met de teentjes de grond aan wanneer het been wordt neergezet.

Achterbeen kreupelheid bij Vlekje

Ook Vlekje het katje van mevrouw Hoofs werd met een al enige tijd aanhoudende kreupelheid in de praktijk aangeboden. Bij het onderzoek van het kreupele achterbeentje zijn er voor het testen van de kruisband verschillende onderzoekjes die aantonen of een kruisband gescheurd is. Bij Vlekje was al snel duidelijk dat de voorste kruisband volledig gescheurd was. Het zgn. Schuiflade fenomeen was duidelijk positief. Ook was de kreupelheid best wel erg. Naast het geven van bewegingsrestrictie en pijnstillers  werd met de eigenaresse dan ook besloten dat een operatie de snelste en vermoedelijk ook beste manier was om de activiteit  en snelle terugkeer naar een normale beweging te verkrijgen. Zeker nadat zij na een week nog steeds hevig kreupel liep.. Om andere bijkomende schades in de knie te beoordelen en uit te sluiten  werd er eerst nog een rontgenfoto gemaakt. Deze toonde gelukkig  geen andere mankementen.

Er zijn vele verschillende operatiemethodes die uitgevoerd kunnen worden ter stabilisatie van de knie bij een gescheurde kruisband. Bij Vlekje werd de defecte voorste kruisband verwijderd. De meniscus werd geinspecteerd en bleek gelukkig nog intact te zijn. Na het spoelen van het gewricht werd dit weer gesloten. Daarna werd er van eigen peesweefsel van het achterbeentje een soort buiten het gewricht verlopende namaakkruisband gemaakt die de functie van de oorspronkelijke kruisband overneemt. Zodoende wordt de knie weer stabiel en kan de knie langzaamaan weer normaal gebruikt worden en belast worden.

Nazorg

Na de operatie wordt ook bij de kat een verband aangebracht voor 2-3 dagen waarna er controle plaatsvindt en het verband weer verwijderd wordt. Dit is nodig om te sterke  zwelling na operatie van het achterbeentje zoveel mogelijk te voorkomen en het wondgebied steun te geven. In de regel geldt er daarna ook ,zover als dat gaat (een kat is moeilijker dan een hond tot bewegingsrestrictie over te halen )voor een kat een rustperiode van ca 6 weken . Dit kan men bereiken door springen op objecten of trappen lopen zoveel mogelijk te voorkomen door het geven van een beperkte ruimte in huis .Na de 6 weken kan er weer meer vrijheid worden gegeven . In de loop van enkele weken  komt er weer een vrij normaal bewegingspatroon patroon terug en kan het pootje weer goed gebruikt gaan worden .Ook bij Vlekje was dit het geval. Zij loopt alweer rond en is haar leed vermoedelijk alweer vergeten.