Inleiding

Infecties met huidschimmels zien we regelmatig bij de kat en af en toe bij de hond. De klachten variëren sterk, de een wordt helemaal kaal, de ander heeft slechts enkele korstjes. Het is ook mogelijk dat de mens door zijn huisdier besmet wordt.

Voorkomen

Zoals gezegd komen schimmelinfecties vaker bij de kat voor dan bij de hond. Ook andere dieren (cavia’s, konijnen, koeien en paarden) kunnen geïnfecteerd worden. Bij de kat zien we de problemen vooral bij langharige katten. Binnen de kattenfokkerij vormen schimmelinfecties een groot probleem. Bij groepen katten (cattery’s, asiels) is de ziekte moeilijk te bestrijden.

Oorzaak

De verwekkers zijn schimmels of gisten die zich hebben gespecialiseerd in het leven op de huid. Het gaat dus om een ander soort schimmel dan u op oud hout en dergelijke aantreft. Er is een aantal van deze ziekteverwekkers bekend. Bij de hond en kat gaat het meestal om Microsporie, een infectie met de schimmels Microsporum Gypseum of Microsporum Canis. Bij andere diersoorten gaat het vaak om Trichophytie, veroorzaakt door trichophytonsoorten. Deze huidschimmels leven van keratine, de stof waar huid en haren uit bestaan. Ze planten zich voort door sporen, microscopisch kleine zaadjes die zeer lang, ook in extreme omstandigheden, kunnen overleven. Dit laatste maakt de behandeling moeilijk. De schimmel op het dier laat zich wel goed aanpakken, maar sporen in de omgeving zijn vaak veel moeilijker te bestrijden en kunnen jaren voor problemen zorgen.

Symptomen

Dieren met een schimmelinfectie hebben huidklachten. Dit uit zich meestal als korstjes, pukkeltjes, schilfers en soms kale plekken. Voorkeursplaatsen zijn kop, oren en nagels, maar de ziekte kan zich uitbreiden over het hele lichaam. De dieren hebben weinig tot matige jeuk. Schimmelinfecties zijn besmettelijk, dus als u meerdere dieren in huis heeft is de kans dat zij ook klachten hebben groot. Ook de mens kan besmet raken. Bij ons ontwikkelt zich dan een zogenaamde ringworm. Deze begint als een klein rood bultje en verandert in een steeds grote wordende rode ring, met binnen en buiten de ring normale huid. Vooal kinderen zijn gevoelig omdat hun weerstand minder is dan die van volwassenen.

Diagnose

Op grond van de verschijnselen kan nooit met zekerheid worden gezegd dat een dier schimmel heeft. Er is dus verder onderzoek nodig. Dit onderzoek kan bestaan uit het beschijnen van de aangetaste huid met UV-licht (black-light), het maken van huidafkrabsels voor microscopisch onderzoek of het inzetten van een schimmelkweek. De methode met UV-licht is simpel en snel, maar niet 100% betrouwbaar. Sommige soorten schimmels lichten groen op als ze bestraald worden door UV-licht, maar ook huidschilfers, ontstekingsproductten en sommige zalven kunnen een positieve uitslag geven. Het huidafkrabsel kost iets meer tijd en is betrouwbaarder, maar het is mogelijk dat je net een paar haren treft die niet aangetast zijn, terwijl het dier toch besmet is. De kweek is de meest betrouwbare methode. Het probleem is wel dat het tot drie weken kan duren voor de uitslag bekend is. Dit komt doordat schimmels langzaam groeien.

Gezonde dieren hebben minder kans om met schimmel besmet te worden dan verzwakte of zieke dieren. Daarom is het altijd belangrijk om te onderzoeken of er nog andere problemen aanwezig zijn bij dieren die schimmel hebben.

Behandeling

De behandeling bestaat meestal uit een combinatie van medicijnen om in te nemen en shampoo’s om te wassen. De medicijnen bevatten een stof die giftig is voor schimmels maar niet voor het dier. De shampoo bevat een ander schimmeldodend middel. Met de shampoo wordt het dier om de 4 dagen gewassen. De behandeling duurt minimaal 4 weken, maar vaak langer. Het is belangrijk dat alle dieren in huis behandeld worden. Hiernaast moet ook de omgeving goed schoon worden gemaakt. Vooral als de besmetting al langer bestaat of als er veel dieren tegelijk aangetast zijn kunnen er veel sporen in de omgeving zitten. Als deze niet goed vernietigd worden kunnen de problemen steeds weer terugkeren. Meestal is het voldoende om de omgeving goed huishoudelijk schoon te maken (stofzuigen, dweilen, dekens in de was etc.). Dettol is een middel dat schimmeldodend werkt en daarom goed gebruikt kan worden hiervoor.

Preventie

Schimmel is een besmettelijke ziekte. De beste manier om een besmetting te voorkomen is ieder contact met andere dieren te vermijden. Dit is natuurlijk bijna nooit uitvoerbaar. Wel is het zo dat plaatsen waar veel dieren bij elkaar zitten, zoals: tentoonstellingen, catteries en asiels een risico vormen. Het is verstandig om het contact tussen de dieren onderling, maar ook het contact met hun eigenaren te beperken. Dit kan door bijvoorbeeld de dieren niet samen in een kooi te zetten, kammen en borstels niet uit te wisselen en de dieren niet door iedereen te laten aanhalen. Verder is een goede vachtverzorging van belang; een gezonde goed verzorgde huid is niet zo vatbaar voor schimmels als een huid vol korstjes en wondjes.