Inleiding

Gescheurde kruisbanden zijn een veel voorkomende oorzaak van kreupelheid in de achterpoot bij de hond. De kreupelheid ontstaat plotseling. De oorzaak is meestal een verkeerde beweging of een te wilde stoeipartij.

Voorkomen

Gescheurde kruisbanden zien we bij alle rassen. Terriërs, Rottweilers en Boxers zijn er wat gevoeliger voor dan andere rassen. Ook bij katten komt het regelmatig voor.

Oorzaak

De kruisbanden zijn twee banden die kruislings tussen scheenbeen en dijbeen gespannen zitten in het kniegewricht. Ze dienen om deze twee botten ten opzichte van elkaar vast te houden. Het is meestal de voorste kruisband die scheurt. Als deze band kapot is, is de knie niet meer stabiel. Dijbeen en scheenbeen schuiven over elkaar, waardoor de meniscus, die tussen deze botten ligt, ook kan scheuren.  De meeste kans om een kruisband te scheuren is een combinatie van overstrekken en draaien van de knie. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer het dier in een gat stapt, uitglijdt, of met spelen een ongelukkige beweging maakt.

Diagnose

Om vast te stellen of een dier een gescheurde kruisband heeft is een zorgvuldig onderzoek nodig. Hierbij letten we vooral op de mate van speling in de knie. Als de kruisband doormidden is kunnen dijbeen en scheenbeen ten opzichte van elkaar verschoven worden in voor-achterwaartse richting (zgn. schubbladen). Hiernaast vinden we vaak een overvulling van het kniegewricht en pijn bij het buigen en strekken. Om dit onderzoek goed te kunnen uitvoeren is ervaring nodig. Het gaat meestal om subtiele veranderingen in de beweeglijkheid van de knie. Soms kan aanvullend onderzoek nodig zijn (röntgenfoto’s). De kijkoperatie, zoals bij mensen wordt gedaan, wordt bij honden niet gebruikt. De hondenknie is zo klein dat het niet mogelijk is om een artroscoop (het kijkapparaat) in te kunnen brengen. In twijfelgevallen is er helaas maar een mogelijkheid om de kruisbanden te kunnen inspecteren en dat is het gewricht openmaken.

Behandeling

Een knie met een kapotte kruisband is ernstig beschadigd. Ondanks de beste behandeling zal er maar zelden volledige genezing optreden. Als de band geheel doormidden is, is een operatie noodzakelijk. Hierbij worden de restanten banden verwijderd en de knie nagekeken op verdere beschadigingen. Bij dit laatste moeten we vooral aan een kapotte (binnen)meniscus denken. Vervolgens moet de knie weer gestabiliseerd worden. Hiervoor bestaan zeer veel technieken en de keuze is afhankelijk van soort en grootte van de hond en voorkeur van de chirurg. Bij kleine honden (tot 11 kg) worden buiten de knie om kunststofkruisbanden aan gebracht, bij grotere honden wordt vaak een stuk kniepees of knieband gebruikt als vervanging voor de gescheurde band.

De herstelperiode is lang. De eerste 6 weken krijgt de hond beperkt beweging (aan de lijn, niet spelen etc.). Daarna mag het dier langzaam weer meer gaan doen. In de meeste gevallen is 70-80% functieherstel mogelijk. Helaas treedt de aandoening bij 40-60% van de honden na verloop van tijd ook in de andere knie op.

Preventie

Een steile stand van het achterbeen zoals we bij Boxers en Rottweilers zien leidt tot een zware belasting van de voorste kruisband. Deze honden zullen dus makkelijker hun band scheuren dan dieren met een betere stand. Verder kan iedere hond een ongeluk krijgen, dus deze problemen voorkomen lukt niet altijd. Wees wel voorzichtig met ruwe spelletjes op een gladde ondergrond (parket, ijs).

Samenvatting

Als uw hond plotseling kreupel is aan zijn achterpoot en de knie is dik of pijnlijk dan is het heel goed mogelijk dat een kruisband beschadigd is. Hoe eerder de aandoening wordt behandeld, hoe beter de vooruitzichten zijn. Wacht in twijfelgevallen dus niet af, maar neem contact op met uw dierenarts.