Rasbeschrijving van de Sphinx

 

Sphinx katten zijn vrij zeldzame dieren – er zijn in Nederland niet veel bezitters van dit ras. Het is een overwegend rank kattenras waarbij het gewicht van poezen ca 3 – 4 kg bedraagt en voor katers ca 4 – 5 kg. Deze katten zijn een opvallende verschijning door het zeer korte wollige haar, waardoor zij vrijwel naakt lijken.

Hetkarakter van deze katten is bijzonder: een aanhankelijker ras kun je je bijna niet voorstellen.

 

 

Henkie de sphynx

 

 

Zo af en toe krijg je als dierenarts te maken met patiënten waarbij je eigen kennis en ervaring niet voldoende is om tot een duidelijke diagnose (en daarbij uiteraard ook therapie) te komen. Doorverwijzing is dan noodzakelijk. Maar ook dan heeft een eigenaar niet altijd de garantie dat ook daar een oplossing voorhanden is.

 

Het klachtenpatroon waarmee een patiënt wordt aangeboden bij de dierenarts of specialist met daarnaast de gegevens van de diersoort, het ras, de leeftijd, het geslacht en verloop van de symptomen met daarnaast een bloed- of röntgen onderzoek leiden in de meeste gevallen tot een diagnose en indien mogelijk tot een therapie.

 

Echter, dat dit niet altijd het geval is, toont het schrijnende geval van Henkie. Henkie was een sphynx katertje. Hieronder volgt het relaas.

 

Ziektegeschiedenis

 

Henkie, een jonge Sphynx van ongeveer vijf maanden oud, begon plotseling af te vallen en had daarbij periodes met een slechte eetlust .Ook de temperatuur schommelde van een normale waarde (bij een kat is dat 38-39 graden) tot ruim 40 graden. Daarnaast werden er ook temperaturen onder de 37 graden gemeten!

 

Henkie was apathisch en verloor tot overmaat van ramp ook nog gewicht. Bij een jonge sphynx die gewicht verliest en op dat moment ruim twee kilo weegt, is er natuurlijk alle reden tot ongerustheid. Als een dergelijk katertje een paar honderd gram verliest is het zeker zorgwekkend.

 

In overleg met de eigenaar werd dan ook besloten een uitgebreider bloedonderzoek uit te voeren en ook het katje op te nemen zodat een infuusje aangelegd kon worden. De conditie van Henkie was duidelijk minder geworden en het vermoeden bestond dat er iets ernstigs aan de hand was.

 

De diagnostiek en behandeling

 

Ik vermoedde dat er sprake was van een infectie veroorzaakt door en bacterie of een virus. In een dergelijk geval is het goed mogelijk dat een dier zijn eetlust verliest, hoge temperatuur heeft en lusteloos is. Een breedspectrum antibioticum werd voorgeschreven en ook een ontstekingsremmer. De temperatuur zou dan moeten zakken, de eetlust terugkeren en het gewicht zou zodoende weer moeten toenemen.

 

Een infectie kan voor het lichaam veel gevolgen hebben en de symptomen kunnen uitgebreid zijn. Bij katten komen infecties door verwondingen bij onderlinge gevechten veel voor. Aangezien deze eigenaar meerdere katten heeft zou dit een waarschijnlijke verklaring kunnen zijn. In de praktijk zijn abcessen (ettergezwellen) door krab of bijtwonden een veel gezien voorbeeld. Henkie vertoonde echter geen enkel wondje of beschadiging op zijn lichaam. Deze mogelijkheid viel dus af.

 

Meerdere bloedonderzoeken werden gedaan om eventuele orgaanfunctiestoornissen op te sporen en daarnaast om ontstekingen - waar dan ook in het lichaam – te vinden. Ontstekingen kunnen ook in het lichaam zitten zonder dat ze uitwendig zichtbaar of merkbaar zijn.

 

 

Voorbeelden bij katten zijn;

 

ontsteking van de borstkasholte, ontsteking van de binnenkant van de hartspier (de zogenaamde endocarditis), ontsteking van organen zoals nieren, buikholte, lever en ook hersenweefsel. Bij dit laatste wordt bij katten met bovenstaande symptomen dan vaak gedacht aan FIP. FIP staat voor Feline (felidae oftewel katachtige) Infectieuze Peritonitis (buikvliesontsteking ). De ziekte komt het meeste voor bij jonge katten of katten boven de tien jaar.

 

Er ontstaat bij deze katten een buikvliesontsteking met productie van veel vocht in de buikholte soms ook in de borstkast waardoor ademnood kan optreden, daarnaast slechte eetlust, periodes met koorts,

 

bleke slijmvliezen en er kunnen eventueel hersenverschijnselen optreden.

 

Deze vorm noemt men ook wel de natte vorm van FIP. Daarnaast bestaat er ook een droge vorm van FIP die vooral gepaard gaat met ontstekingshaarden in de nieren, lever, hersenen en ogen. De sterke vochtvorming treedt hierbij niet op.

 

De diagnose van FIP is niet altijd eenvoudig. Naast de klinische verschijnselen die niet typisch zijn

 

voor alleen FIP is er specifiek laboratoriumonderzoek nodig dat ook niet altijd sluitend bewijs levert.

 

Antilichaamonderzoek op het virus kan aantonen dat de kat in aanraking is geweest met het virus.

 

Is dit laatste het geval dan zal 10 tot 20 procent van de katten klinisch ziek worden. Bij huishoudens met veel katten in huis is door stress de kans op ziektesymptomen groter. Ook treden ziektesymptomen bij sommige kattenrassen eerder op. Zij zijn mogelijk door erfelijke factoren gevoeliger voor het uitbreken van ziektesymptomen.

 

Daarnaast is het mogelijk om een eiwitspectrum te maken van eiwitten in het bloed. Bij FIP worden min of meer specifieke veranderingen gevonden. Wanneer een kat met de natte vorm een dikke buik heeft van de vochtophoping, is een punctie van de buikholte vaak voldoende om de diagnose te stellen. Komt er namelijk geeldradentrekkend vocht in de spuit dan is de diagnose daarmee gesteld. Het vocht is serum dat afkomstig is uit bloedvaten die door het virus aangetast worden.

 

Moeilijker wordt het wanneer deze dikke buik niet aanwezig is of wanneer er sprake is van de droge vorm.

 

Bij Henkie werden er ook nog röntgenfoto’s genomen om niets over het hoofd te zien.

 

De diagnose FIP zou betekenen dat het katertje nu hij zo ziek was geen kansen op herstel meer had. De ziekte verloopt uiteindelijk fataal en een therapie is (nog) niet voorhanden.

 

Alle onderzoeken die werden gedaan verschaften geen duidelijkheid. Ook FIP kon niet worden aangetoond maar ook niet geheel worden uitgesloten. Spierenzymen, elektrolyten zoals natrium, kalium, calcium dit alles werd getest en kon bij afwijkende waarden duidelijke aanwijzingen geven waar de problemen vandaan kwamen, echter alles zonder resultaat.

 

De toegediende antibiotica leken even aan te slaan, de eetlust kwam gedeeltelijk terug al moest er wel onder dwang voeding worden toegediend en werden er voeders gegeven met veel energie, het katertje was actiever en leek weer iets toe te nemen in gewicht. Helaas was dit niet van lange duur. De problemen kwamen al gauw weer terug. Geen van de ingezette therapieën bleek succesvol.

 

Doorverwijzing naar specialisten

 

Na een reeks van onderzoeken die allemaal een duidelijk doel hadden was het niet mogelijk om tot een diagnose te komen. Ik besloot daarom in overleg met zijn eigenaar om het katertje door te sturen naar de Veterinaire kliniek van specialisten in Utrecht.

 

Henkie werd steeds slapper; de laatste dagen leek het alsof het katertje nauwelijks meer in staat was om zijn hoofdje op te tillen.

 

In Utrecht werd Henkie door een team van specialisten zowat binnenstebuiten gekeerd. Het katertje werd opgenomen voor enkele dagen om geobserveerd te worden en de noodzakelijke onderzoeken te ondergaan. FIP kon wederom niet worden aangetoond, maar ook niet worden uitgesloten.

 

Het katje werd mede door zijn aparte uiterlijk, maar vooral door zijn innemende en lieve karakter de lieveling van co-assistenten die de verzorging uitvoerden. Al gauw ging Henkie dan ook mee op de ochtendronde op de schouders van de co-assistenten.

 

 

Ondanks het feit dat FIP als mogelijke oorzaak overeind bleef kwamen ook hier geen harde bewijzen boven tafel; Henkie werd na enkele dagen ontslagen uit Utrecht. Ook hier bleek het niet mogelijk om tot een sluitende diagnose te komen.

 

De eigenaar werd medegedeeld dat het katje met "Tender loving care" verder thuis zou moeten aansterken en het vermoedelijk wel zou redden. De oorzaak van de ziektesymptomen bleek ook in

 

Utrecht niet te achterhalen.

 

Verloren strijd

 

Toen na enkele dagen thuis bleek, dat er eigenlijk nog niets veranderd was. Henkie at nog steeds slecht en was nauwelijks in gewicht toegenomen. Zo werd hij opnieuw in mijn praktijk aangeboden. Ik had hem zelf al geruime tijd niet meer gezien. Ik schrok van zijn voorkomen het was nog steeds een zielig hoopje kat; in de praktijk kon hij bovendien nauwelijks meer op zijn benen staan.

 

Voor de eigenaar die alles over had voor het katertje; geen onderzoek was te veel, geen verzorging te arbeidsintensief, het verdere uitgebreide onderzoek door een team van specialisten, kosten nog moeite werden gespaard om het beste voor hun katje te betekenen. Doch alle moeite ten spijt we waren terug bij af. Een door de eigenaar geopperde stelling of hier geen sprake kon zijn van een erfelijke spieraandoening (in de literatuur had hij gevonden dat bij de verwante Rex kat een dergelijke aandoening met enige regelmaat wordt gediagnosticeerd) had ook in Utrecht geen resultaat opgeleverd.

 

Daar de symptomen alleen maar erger leken te worden in de loop van de tijd heb ik samen met de eigenaar besloten dat het genoeg was geweest.

 

Henkie had genoeg geleden; er leek helaas geen antwoord te zijn voor zijn problematiek.

 

Met pijn in het hart heb ik Henkie in laten slapen.

 

Ook een sectie uitgevoerd op het lichaampje door een Veterinair patholoog-anatoom bracht geen antwoord op de vraag; wat was er nu precies aan de hand .

 

 

Het antwoord zal nooit gegeven worden.

 

 

 

Voor mij als dierenarts was dit een van de meest teleurstellende gebeurtenissen geweest die ik tot nog toe in mijn praktijk heb meegemaakt. Het zal mij bij blijven als een van de meest toegewijde zorg die een huisdier van zijn eigenaar mocht ontvangen. Helaas was "Tender loving care" niet voldoende!