Eosinofiel granuloom complex bij de kat

 

kat met ernstige onsteking aan de bovenlipFloris, de gecastreerde kater van de familie Franssen, werd in de praktijk aangeboden vanwege al langer bestaande jeukende kale rode plekken aan de kop. Zijn haar was hier en daar nog aan elkaar geklit tot een korstige massa en de plek zelf zag er vuurrood en vochtig uit, nadat de korst van de haren verwijderd was. Er was hier sprake van een plaatselijke huidontsteking of locale dermatitis.

 

Volgens de eigenaar waren deze plekken, zonder duidelijke aanleiding, klein begonnen. Aangezien ze niet weggingen en zelfs groter werden, werd de kat naar mijn praktijk gebracht voor nader onderzoek.

 

In principe komen dergelijke plekken bij katten met enige regelmaat voor. Niet alleen aan de kop, maar ook op bijvoorbeeld de buik, de rug of aan de pootjes. Er zijn verschillende oorzaken voor een plaatselijke huidontsteking en afhankelijk van de uitgebreidheid van de ontsteking en van het ongemak dat wordt ondervonden, zal een nader onderzoek nodig zijn.

 

 

In de dagelijkse praktijk worden de volgende ontstekingen het meest gezien:

 

*een plaatselijke ontsteking van de huid door een wondje en/of een krab. Vaak ontstaat er een rode plek met soms verlies van haren. Dit komt door de bacterië;n die op de huid leven of die met de krab of beschadiging worden binnengebracht in de huid. Zo kan er een ontsteking en zelfs een abces (etterbuil) ontstaan. Behandeling gebeurt meestal met antibiotica.

 

*een schimmelinfectie van de huid. Deze ontstaat vooral aan de kop of aan de poten, maar veroorzaakt ook op de rest van het lichaam kale plekken. Deze plekken zijn vaak rood en schilferig. In eerste instantie hoeft het niet te jeuken. Om de diagnose schimmelinfectie vast te stellen kan de dierenarts gebruik maken van de Woodse lamp. Dit is een UV-lamp. In ongeveer 40 procent van de huidschimmelinfecties wordt een groene oplichting van de schimmels op de haren waargenomen bij het gebruik van de lamp. Een andere mogelijkheid die meer zekerheid biedt, is het nemen van een (schimmel)haarkweek. In het geval van een schimmelinfectie (de medische naam is trichophytie of microsporie) is er een behandeling van enkele weken tot maanden nodig. Ook de eigenaar kan lelijke huidschimmelplekken van de kat oplopen. In mijn praktijk heb ik heel wat mensen gezien die schimmelplekken hadden en ook bij mensen is een relatief langdurige behandeling noodzakelijk.

 

Schimmelinfecties van de huid die in de volksmond ringworm worden genoemd, zijn vooral in cattery‘s een gevreesd probleem.

 

*voedselallergie. Dit is een overgevoeligheid voor bepaalde ingrediënten in het voedsel. Het kan dan gaan om eiwitten of graanbestanddelen. Met het voedsel is dan niets aan de hand, maar het individuele dier heeft een overgevoeligheid. Voedselallergie kan aanleiding geven tot huidontstekingen en eventueel diarree of braakklachten. Ook in dit geval zijn er vaak fors ontstoken huidplekken aan de kop of de nek te zien.

 

*atopie. Dit is een overgevoeligheid voor allerlei zaken. Evenals de mens kunnen honden en katten overgevoelig reageren op bijvoorbeeld haren, huidschilfers en stuifmeelkorrels die met de inademinglucht het lichaam binnenkomen of op allerlei stoffen of mijten die met de huid in contact komen. Er ontstaan bij hond en kat dan allergieverschijnselen die hevige jeuk en huidontstekingen kunnen veroorzaken. We spreken dan van atopie. Vaak ontstaan er ontstekingen en jeuk aan de pootjes, de kop of de romp. Forse huidontstekingen kunnen het gevolg zijn waarbij uiteindelijk door veelvuldig krabben en likken etter gevormd kan worden en een verdikte bruine huid kan ontstaan. In veel gevallen is kaalheid van de romp en de pootjes een aanwijzing. Bij zowel de hond als bij de kat kan er door de dierenarts een huidtest worden gedaan. Omdat de interpretatie van de test bij de kat moeilijk is, wordt dit werk meestal door de veterinaire huidspecialist (dermatoloog) gedaan. Bij de hond is de interpretatie een stuk makkelijker. Het dier krijgt allergenen ingespoten. Dit zijn stoffen die een allergische reactie teweeg brengen. Zo kan de dierenarts zien op welke stoffen het dier reageert en bepalen waar het allergisch voor is. Bij honden treedt er al een reactie op na 20 minuten, terwijl katten pas na vier tot zes uur reageren.

 

De behandeling van een allergie kan met medicijnen goed gebeuren. Als er bekend is welke stoffen de allergie veroorzaken, kan men, indien dit mogelijk is, contact met die stoffen vermijden en zo de klachten beperken.

 

Doordat de plekken bij Floris vooral aan de nek en op de kop aanwezig waren en er geen etter gevormd werd, besloot ik om hem acht weken op een hypoallergene voeding te zetten. Gedurende deze tijd moeten de plekken dan geleidelijk aan verdwijnen als er sprake is van een voedingsallergie. Hypoallergene voedingen bevatten alleen maar streng geselecteerde grondstoffen die slechts zeer zelden aanleiding geven tot voedingsallergie verschijnselen.

 

Als een kat veel jeuk heeft, zal hij zich regelmatig krabben. Zo kan de huidaandoening zich op den duur behoorlijk verergeren van een paar kale rode plekken tot korstige of etterige plekken. Het is voor de dierenarts belangrijk om te weten hoe de plekken er aanvankelijk uitzagen en of er direct sprake was van veel jeuk.

 

Een andere aandoening die regelmatig in de praktijk gezien wordt is het zogenaamde eosinofiel granuloom. Deze aandoening wordt op een aantal verschillende manieren gezien. De vaakst voorkomende eosinofiel granuloom is een zwerende wond aan lip of verhemelte. In ernstige gevallen wordt een groot deel van de lip in de ontsteking betrokken en is er een flinke kratervormige wond te zien. Door bacteriële infectie kan er ook etter gevormd worden. Ook aan de kop, pootjes of buik komt deze aandoening voor. Uitingsvormen zijn dan haarverlies, rode huid, en eventueel zweervorming of eczeem. Een eosinofiel granuloom kan ontstaan als uiting van bovengenoemde allergische aandoening. Het afweersysteem is enigszins van slag en vertoont een zeer heftige reactie op sommige stoffen. Er ontstaat daarbij een ophoping van eosinofielen in sommige delen van het lichaam. Eosinofielen zijn een van de verschillende typen witte bloedcellen die een belangrijke rol spelen in het afweerproces. Ter plaatse van de ophoping ontstaat een ontstekingsproces dat, indien langer aanwezig, een granuloom (ontsteking) vormt.

 

Therapie

 

 Gelukkig is het zo dat vele vormen van eosinofiele ontstekingsprocessen goed reageren op de toediening van een krachtige ontstekingsremmer. Een herhaalde injectie, meestal drie, is vaak voldoende om het proces, voor een tijd, te laten verdwijnen.

 

In sommige gevallen is voor het aantonen van de diagnose een biopt noodzakelijk. Dit is het wegnemen van een deel van het afwijkende weefsel. Ook bij Floris, bij wie een hypoallergeen dieet en een antibioticumkuur niet tot verbetering leidden, was een biopt noodzakelijk. Hierdoor werd als diagnose een eosinofiel granuloom aangetoond. Een drietal injecties was nodig om Floris weer een gezond uiterlijk te geven.